چراغ سبز اردوغان در عفرین !

پایگاه رهنما :

سال 96 را به عقیده برخی  می توان برای ترکیه سالی دانست که مواضع این کشور با تغییر180 درج های در زمینه سوریه همراه شد. آن هم به ویژه پس از بدبینی هایی که بین آنکارا و واشنگتن اتفاق افتاد؛ در واقع، بدبینی هایی که دولت اردوغان به دولت ترامپ پیدا کرد. با سردتر شدن روابط آمریکا و ترکیه، می توانیم بگوییم ترکیه مواضعش را به ترکیه و ایران نزدیکتر کرد؛ در واقع کوشید برخی از اشتباهات گذشته خود را جبران کند. البته ترکیه به دلیل اینکه عضو ناتوست، این توانایی را ندارد که به طور کل روابطش را با آمریکا قطع کند یا وارد خصومت های جدی با آمریکا شود؛ ولی به هر ترتیب نزدیکی مواضع  ترکیه با روسیه و ایران نشان دهنده این بود که مقامات ترک نسبت به سیاست های گذشته شان ناامید هستند و نمی توانند آ نگونه که باید سیاست های گذشته را که براساس عثمانگرایی بود، به تعبیری عثمانگرای افراطی، ادامه بدهند. به هر ترتیب ترکیه سعی کرد در اجلاس آستانه که با محوریت سوریه برگزار شد، به خوبی ظاهر شود و همکاری لازم را داشته باشد.  

حتی دیدیم اجلاسی در ترکیه با حضور روسیه و ایران برگزار شد که نشان می داد ترکها حاضرند این همکاری را گسترش بدهند و امیدشان به روابط های منطقه ای است تا اینکه به رابطه با آمریکا دل ببندند. در همین راستا، مناسبات و روابط ترکیه با عربستان وارد عرصه تازه ای شد و شاهد سردی خاصی در روابط ریاض و ترکیه بودیم و این به روابط قطر با عربستان در سال 96 برمی گشت که وارد یک عرصه خصومت وار جدی بین قطر و عربستان شد. از آنجایی که حزب عدالت و توسعه ترکیه، یعنی حزبی که اردوغان رهبری آن را برعهده دارد، از شاخه های اخوان المسلمین تلقی می شود و قطر هم مواضعش به اخوان المسلمین نزدیک است، از این نظر ترکیه از عربستان دور شد و در جبهه قطر قرار گرفت. ترکیه و قطر در یک سوی ماجرا و طرف مقابل کشورهایی، مانند عربستان، امارات و بحرین قرار داشتند که این هم کمک کرد تا ترکیه بیشتر با ایران، روسیه و سوریه همکاری کند و سیاست هایش را تغییر بدهد.

 با این حال، چیزی که تر ک ها را نگران می کرد، مسئله کردها در شمال عراق و سوریه بود و ما شاهد تحرکات ترکیه در این عرصه بودیم؛ چراکه به گمان مقامات ترک همواره مناطق شمالی سوریه و ترکیه می تواند محلی برای سو ءاستفاده کردهای مقیم ترکیه باشد؛ از این رو آنها عملیات عفرین را ترتیب دادند و عمدتا تأکیدشان بر این بود که اهدا فشان داخلی است و هیچ ارتباطی به مسائل سوریه ندارد و می کوشند از تحرکات گروه های کردی که در داخل ترکیه جزء گروه های متخاصم به شمار می روند، جلوگیری کنند؛ ولی متأسفانه همزمان با حضور نظامی ترکیه در عفرین باز شاهد صحنه هایی بودیم که نشان می دهد ترکیه در عرصه عمل علاقه مند است برخی از گروه های تکفیری را تقویت کند تا در مقابل نیروهای ترک بایستد و نیروهای ترکی را تضعیف کند. به هر ترتیب، نگاه منطق های به عملیات عفرین ترکیه، نگاه های همراه با سوء ظن بود و بسیاری از کارشناسان معتقد بودند ترکیه باز هم علاقه مند است تا سیاست های گذشته اش را مبتنی بر تسلط بر بخشه ایی از سوریه ادامه بدهد؛ اما در کنار آن دیدگاه ها، ترکیه در این عرصه ضمن اینکه مخالفان ترکیه را قلع و قمع می کند، علاقه مند است یک همسویی با صهیونیست ها و آمریکایی ها داشته باشد تا از قدرتمندشدن و تقویت و توسعه سوریه جلوگیری کند؛ چرا که در دوران داعش و پساداعش هم آمریکا و هم رژیم صهیونیستی علاقه مندند که سوریه قدرتمند نشود و عملیات عفرین به نوعی با آمریکا و رژیم صهیونیستی همسویی مشخصی دارد؛ از این رو برخی معتقدند، عملیات ترکیه در واقع تنها به علت قلع و قمع کردها نیست؛ بلکه برای جلب خرسندی صهیونیست ها و آمریکایی هاست و به عبارت بهتر، اردوغان چراغ سبزی را برای حفظ موقعیت خودش در منطقه به آمریکا و رژیم صهیونیستی نشان می دهد.  جعفر قنادباشی